Çin’in 47 milyar dolarlık yarı iletken fonu çip egemenliğini ön plana çıkarıyor

Çin, yarı iletken endüstrisini desteklemek ve yonga egemenliği olarak adlandırılan şeye öncelik vererek, yonga levhaların kullanımı ve üretimi için diğer ülkelere olan bağımlılığı azaltmak amacıyla devlet destekli üçüncü bir yatırım fonunu kapattı.

Basitçe ‘Büyük Fon’ olarak da bilinen Çin Ulusal Entegre Devre Endüstrisi Yatırım Fonu’nun daha önce iki türü vardı: Büyük Fon I (2014’ten 2019’a) ve Büyük Fon II (2019’dan 2024’e). Kamuya açık kayıtlar, ikincisinin birincisinden önemli ölçüde daha büyük olduğunu, ancak Büyük Fon III’ün 344 milyar yuan veya yaklaşık 47,5 milyar dolar ile her ikisinden de daha büyük olduğunu ortaya çıkardı.

Beklentileri aşan ve Huawei’nin son zamanlarda Çinli tedarikçilere olan bağımlılığının artmasının ardından Büyük Fon III’ün büyüklüğü, ülkenin yarı iletken üretiminde kendi kendine yeterliliğe ulaşma hedefini doğruluyor. Bu aynı zamanda Çin ile Batı arasındaki çip savaşının her iki yöne de gittiğinin bir hatırlatıcısıdır.

ABD ve Avrupa, daimi teknoloji rakiplerine olan bağımlılıklarını azaltmak isteyen yalnız değiller. Çin’in de arz konusunda endişelenmek için nedenleri var ve risk altında olan yalnızca ABD ve ortaklarından yapılan ihracat değil.

Çip üretimi söz konusu olduğunda Tayvan baş endişe kaynağıdır. Çin’in üretim yeteneklerinin kontrolünü ele geçirmesi, ABD ve müttefiklerini büyük bir dezavantajlı duruma sokacaktır; Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) şu anda dünyanın en gelişmiş çiplerinin yaklaşık %90’ını üretiyor.

Öte yandan Bloomberg, kaynaklardan Hollanda merkezli ASML ve TSMC’nin Çin’in Tayvan’ı işgal etmesi durumunda çip üreten makineleri devre dışı bırakma yolları bulunduğunu duydu.

ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo yakın zamanda yaptığı açıklamada Çin’in, otomobillerde ve cihazlarda bulunan eski çiplerin yaklaşık %60’ını ürettiğini açıkladı.

Çip savaşı hem eski hem de gelişmiş çipleri kapsıyor ve eşit olmayan sonuçlar veriyor.

Çin resmi anlatısı, önde gelen ABD çip oyuncularının ihracatının düşmesiyle ABD politikasının geri teptiği yönünde ve diğerleri de bu görüşü paylaşıyor.

IG’den pazar analisti Hebe Chen yakın zamanda Reuters’e verdiği demeçte, her iki durumda da bu, Nvidia gibi bir şirketin “Çin pazarını korumak ile ABD gerilimlerini yönetmek arasında ince bir çizgide yürümesine neden oluyor” dedi. Şirket, ABD yaptırımlarının en gelişmiş yarı iletkenlerini ihraç etmesini engellemesinin ardından Çin için üç çip tasarladı, ancak rekabet onu isteyebileceğinden daha düşük bir fiyat benimsemeye zorladı.

Ancak Batılı çip oyuncularının ticari mücadelelerinin, eğer Çin’in rakipleri kadar hızlı bir şekilde daha gelişmiş çiplere erişmesini ve geliştirmesini engelleyebilirse, bu bedele değebileceği de ileri sürülebilir.

İşaretler kısıtlamaların Çin’i vurabileceği noktaya işaret ediyor; örneğin, ülkenin yapay zeka firmaları Nvidia’nın son teknoloji çiplerine erişimini kaybederse veya bu durum, şampiyonu SMIC’in kendi çiplerini üretmesini zorlaştırırsa.

Büyük Fon III bizzat Çin’in sıcaklığı hissettiğini gösteriyor. Raporlara göre para, önceki fonlar gibi büyük ölçekli levha üretimine ve aynı zamanda Yüksek Bant Genişlikli Bellek yongalarının yapımına da gidecek. HBM çipleri olarak bilinen bunlar yapay zeka, 5G, IoT ve daha birçok alanda kullanılıyor.

Ancak boyutu en büyük göstergedir.

Altı büyük devlet bankası tarafından desteklenen Big Fund III, şu anda ABD hükümetinin CHIPS Yasası kapsamında çip üretimine ayıracağı 39 milyar dolarlık doğrudan teşvikten daha büyük. Ancak federal finansman zarfının tamamı 280 milyar dolara ulaşıyor.

43 milyar Avro tutarındaki AB Çip Yasası, Güney Kore’nin 19 milyar dolarlık destek paketi gibi her ikisine de kıyasla küçük görünüyor ve piyasalar muhtemelen bunu fark etti.

Büyük Fon III’ün haberi, bu yeni sermayeden yararlanacak olan Çinli yarı iletken şirketlerinin hisselerinde bir yükselişe neden oldu. Ancak Bloomberg, Pekin’in geçmiş yatırımlarının her zaman karşılığını vermediğini belirtti.

Özellikle, “Çin’in üst düzey liderliği, ABD devrelerinin yerini alabilecek yarı iletkenleri geliştirmede yıllardır yaşanan başarısızlıktan dolayı hüsrana uğradı. Ayrıca Büyük Fon’un eski patronu da görevden alındı ​​ve yolsuzluk nedeniyle soruşturuldu” diye belirtildi.

Yolsuzluk olmasa bile yarı iletken üretiminde büyük değişiklikler yapmak yavaş bir süreçtir. Avrupa’da ve ABD’de de bu zaman alıyor ama ilginç yeni gelişmeler de var.

Örneğin Fransız derin teknoloji girişimi Diamfab, özellikle otomotiv endüstrisinde yeşil geçişi destekleyebilecek elmas yarı iletkenler üzerinde çalışıyor. Bu hala birkaç yıl uzakta, ancak bu, Çinli eski oyuncuların yapabileceği her şey kadar takip edilmesi ilginç olabilecek türden Batılı yeniliklerdir.

Rita Liao’nun ek raporlaması.